Van contextuele theorie naar praktijk

Mensen leven in relaties, omdat we elkaar nodig hebben. Daarom worden onze relaties gekenmerkt door wederkerigheid: we ontvangen van de ander, en geven aan de ander. In de contextuele benadering van Ivan Boszormenyi-Nagy wordt dit ‘relationele ethiek’ genoemd. Daarmee wordt een fundament van hechte, duurzame (familie)relaties blootgelegd; de bron voor geslaagde relaties.

Van contextuele theorie naar praktijk beschrijft de relevantie en de toepasbaarheid van de contextuele benadering voor de hulpverlening en aanverwante werkvelden. Na een inleiding op de contextuele benadering wordt de contextuele theorie op een geheel nieuwe en toegankelijke wijze uitgelegd. Vanuit verschillende invalshoeken krijgen de kernelementen van dit denken een vanzelfsprekende samenhang. De toepassing van deze theorie in de praktijk wordt ontleend aan een wetenschappelijke analyse van de praktijk van Nagy en van de hedendaagse praktijk. De beste interventies worden samengebracht in een model van drie fases, dat als handvat kan dienen voor relatie- en gezinstherapeuten. Daarnaast wordt het model uitgewerkt voor toepassing in het sociaal werk. Hierbij is ruimte voor kritieken, maar wordt ook duidelijk wat de kansen zijn van de benadering. Ten slotte beschrijft de auteur de ontwikkelingen binnen de ggz en welke plaats de contextuele benadering daar zou kunnen innemen.

Uniek is de uitwerking van een interview met Nagy, waarin hij spreekt over hoe hij is opgegroeid, zijn motivatie tot zijn studie, en de ontwikkeling van de contextuele benadering. Op de bijbehorende website zijn naast de filmopname van het historische interview ook filmfragmenten van therapiesessies onder leiding van Nagy, de bibliografie van Nagy en een lijst met contextuele begrippen te vinden.

Dr. Jaap van der Meiden is systeem- en contextueel therapeut, coördinator van het Instituut Contextuele Benadering van de Christelijke Hogeschool in Ede en senior onderzoeker bij het CHE-lectoraat Jeugd en Gezin. Hij is als docent en supervisor verbonden aan de master Contextuele Benadering en de opleiding tot contextueel therapeut. Daarnaast heeft hij een eigen praktijk voor systeem- en contextuele therapie. In 2019 is Jaap gepromoveerd op een onderzoek naar de relevantie en toepasbaarheid van de contextuele benadering voor de hulpverlening.