Praktische didactiek voor natuur & techniek

Natuur & Techniek is leren over wat leven mogelijk maakt, en daarmee een belangrijk vormingsgebied. Als kinderen in het basisonderwijs met ‘echte’ materialen en organismen werken, zie je een voortdurende wisselwerking tussen doen, denken en beleven. Onderzoekend en ontwerpend leren zijn daardoor effectief en plezierig om te doen. Hun betrokkenheid draagt ertoe bij dat natuur en techniek voor kinderen steeds meer betekenis en waarde krijgen.

Verschillende ontwikkelingen vragen na 25 jaar om meer dan een gewone herziening van de vertrouwde uitgave Praktische didactiek voor natuuronderwijs. Daarom is er nu een nieuw boek met een ondersteunende website: Praktische didactiek voor Natuur & Techniek. Dit boek laat (toekomstige) leerkrachten vele manieren zien om inspirerende natuur- en technieklessen vorm te geven en leerlingen daarin te begeleiden. De auteurs bespreken met welke werkvormen en materialen kinderen zich effectief kunnen ontwikkelen in en met onderzoekend en ontwerpend leren. Dat betreft inzichten, vaardigheden en houdingsaspecten. De relaties met andere vak- en vormingsgebieden zijn helder aangegeven waardoor duidelijk wordt welke bijdrage Natuur & Techniek levert aan de brede ontwikkeling van (álle) kinderen. Flexibel werken met concrete materialen, lesmodellen, werk- en begeleidingsvormen bieden – in combinatie met de bijbehorende website – alle ruimte om te kiezen voor onderwijs dat past bij de eigen groep.

Praktische didactiek voor Natuur & Techniek is geschreven voor studenten van de pabo en leerkrachten in het basisonderwijs. Hiernaast kan het als inspiratiebron dienen bij de buitenschoolse opvang, vroegschoolse educatie, het 10-14 onderwijs en natuur- en techniekclubs voor jongeren.

Een greep uit de vernieuwingen in deze opvolger:

• een meer evenwichtige verdeling tussen natuur en techniek;
• naast experimenten ook andere vormen van onderzoek aan de werkelijkheid;
• de ‘V-motoren’ voor nieuwsgierigheid, aanjagers voor onderzoekend leren;
• ontwerpend leren met en zonder specifieke probleemstelling of uitdaging;
• ruimere aandacht voor diverse vormen van buitenwerk en voor beleving van natuur en techniek;
• hoe (vernieuwde) lesmodellen voor onderzoekend en ontwerpend leren flexibel te gebruiken;
• formatieve toetsing en scaffolding voor verbetering van de leeropbrengst en het zelfbeeld van leerlingen;
• meer aandacht voor de relaties van N&T met andere vak-/vormingsgebieden:
  • leren voor duurzame ontwikkeling en gezondheidseducatie;
  • de wisselwerking met taal en rekenen/wiskunde;
  • het veranderd gebruik van ICT, zoals toepassing van sensoren bij meet- en regeltechniek;
  • eigentijdse vormen van geïntegreerd onderwijs; dit boek introduceert TREK IN-onderwijs, dat Techniek, Rekenen/Wiskunde, Educaties, Kunsten, Informatica en Natuuronderwijs integreert (te vergelijken met STE(A)M);
• vele kruisverwijzingen maken flexibel gebruik van het boek mogelijk, zodat het beter past binnen de diverse curricula van pabo’s.

Jos Marell en Els de Vaan zijn experts in de (na)scholing van leerkrachten in het basisonderwijs op het gebied van natuur en techniek.